İklim Değişikliği ve Mevcut Durum

İklim Değişikliği

İklim değişikliği iklim sistemi, konu olarak içinde atmosfer, kara parçaları, kar ve buzullar, okyanuslar ve tüm su kütleleri ile canlıları içine alan karmaşık ve birbiriyle etkileşim haline olan bir sistemdir. Bu sistem, zaman içinde, iç dinamiklerinin etkisiyle ya da dış etmenlerde (zorlamalar olarak adlandırılmaktadır) değişikliklere bağlı olarak yavaş bir şekilde değişim gösterir.

Dış zorlamalar, volkanik patlamalar ve atmosferin bileşimindeki insan kaynaklı değişiklikleri güneşle ilgili değişkenlikler gibi doğal olaylarla içerir.

Güneş radyasyonu, iklim sisteminin güç kaynağı olarak adlandırılabilir. Yerkürenin radyasyon dengesine etki eden, dolayısıyla iklimi değiştiren üç temel yol vardır:

İklimi Değiştiren Temel Yollar

• Gelen güneş radyasyonunda değişiklikler (Güneşin kendisindeki ya da Yerkürenin yörüngesindeki değişikliklere bağlı )
• Güneş radyasyonunun yansıtılan kısmındaki değişiklikler ( bulut örtüsü, aerosol denilen küçük parçacıklar ya da arazi örtüsündeki değişikliklere bağlı bir şekilde değişebilir)
• Yerküreden uzaya geri gönderilen uzun dalgalı radyasyondaki değişiklikler (sera gazı salımlarının atmosferdeki birikimlerine bağlı olarak). Bunların yanı sıra, rüzgarlar ve
  okyanus akıntılarının, Yerküre yüzeyi üzerindeki ısı dağılımında oynadıkları rol nedeniyle, iklim üzerinde önemli etkileri bulunmaktadır.

İklim değişikliği, “Hangi sebebe bağlı olarak olursa olsun iklimin ortalama durumunda ve/ya da değişkenliğinde onlarca yıl ya da daha uzun süre boyunca gerçekleşen değişiklikler” biçiminde tanımlanmaktadır. Dünyamızın tarihi boyunca, yaklaşık 4,5 milyarlık bir periyotta iklim sisteminde, milyonlarca yıl sonunda ya da on yıllarca yıl sonunda değişik periyotlarda doğal etmenler ve süreçlerle birçok değişiklik olmuştur. İklim değişikliği bu şekilde oluşmuştur.

Jeolojik devirlerdeki iklim değişikliklerinin sonuçları çok kapsamlı olmuş özellikle buzul hareketleri ve
deniz seviyesindeki değişimler sebebiyle yalnızca dünya coğrafyasını değiştirmekle kalmamış, ekolojik sistemlerde de kalıcı değişiklikler meydana getirmiştir.

Günümüzde sözü edilen küresel iklim değişikliği ise, fosil yakıtların yakılması, arazi kullanımı değişiklikleri, ormansızlaştırma ve sanayi süreçleri gibi insan etkinlikleriyle atmosfere salınan sera gazı birikimlerindeki hızlı artışın doğal sera etkisini kuvvetlendirmesi sonucunda yerkürenin ortalama yüzey sıcaklıklarında yükselme yaşanması ve iklimde oluşan değişimleri ifade etmektedir.

Yeryüzünde ve atmosferde tutulan ısı enerjisi, atmosfer ve okyanus dolaşımıyla yeryüzünde dağılır ve uzun dalgalı yer radyasyonu olarak atmosfere geri verilir. Bunun bir bölümü, bulutlarca ve atmosferdeki sera etkisini düzenleyen sera gazlar tarafından soğurma işlemine tabi olunur. ve atmosferden tekrar geri salınır. Bu sayede yerküre yüzeyi ve alt atmosfer ısınır.

Yerkürenin beklenenden daha fazla ısınmasını sağlayan ve ısı dengesini düzenleyen bu sürece doğal sera etkisi adı verilmektedir. Atmosfer kompozisyonunda bulunan sera gazlarından iklim değişikliği yoğunluklarının artması tehlikeli olarak nitelendirilir. Bu oranlara yaklaşık değerleriyle kısaca göz atalım.

Sera Gazları İçerisindeki Bulunma Oranı

Karbondioksit  %72
Metan %19
Diazotmonoksit %6
Florlu Gazlar %3

Klima kullanımının iklim değişikliğini nasıl etkilediğini ilgil sayfamızdan inceleyebilirsiniz .Lütfen linke tıklayınız.